Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου 2013

Ο θείος μου ο Πάνος που... θα σκότωνε τον σεισμό


Εκείνο το πρωί ξύπνησα όπως κάθε φορά μετά από κακό ύπνο: Με έντονο το τελευταίο όνειρο και με φρικτό πονοκέφαλο. Ήμασταν, λέει, με τον Θείο Πάνο στο Σάνη Μπιτς κι ένας βάτραχος με είχε εγκλωβίσει στο μπαλκόνι του ξενοδοχείου. Πέντε χρονών εγώ, μικρό παιδί. Ούτε μπρος να κάνω, ούτε πίσω. Οι γονείς μου αλλού και ο βάτραχος να πλησιάζει. Ξαφνικά έρχεται με ήρεμη φωνή ο Θείος, με παίρνει από το χέρι, χωρίς καν να καταλάβει ότι έχω φοβηθεί από κάτι, και με πηγαίνει κάτω στην παραλία. Σε μια χρυσαφένια, μεγάλη παραλία για να μαζέψουμε πετρούλες και κοχύλια. 

Δευτέρα 26 Αυγούστου 2013

Ευκαρπία - κέντρο με το... «38»


Το αστικό λεωφορείο ήταν στη δεκαετία του '80 η σύνδεσή μας με τον έξω κόσμο. Από 10 χρονών, οι γονείς μάς επέτρεπαν να πηγαίνουμε Αγγλικά χωρίς συνοδεία. Στο Γυμνάσιο ήμασταν πια «ξεψαρωμένοι». Ευκαρπία - Πλατεία Δικαστηρίων σε μισή ώρα με το «38» κι έπειτα εντελώς μόνοι στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, μακριά από το χωριό, στον πραγματικό κόσμο. 

Πέμπτη 8 Νοεμβρίου 2012

iMessage και επιθυμίες



Εχω ένα μήνυμα γραμμένο στο κινητό αλλά δεν μπορώ να το στείλω. Πίστευα ότι το νέο λογισμικό θα με βοηθήσει. Μάταια. Μάλλον δε έχει να κάνει με το «μέσο», ούτε και με το μήνυμα. Εχει να κάνει με τον χρόνο, τον «καιρό», το περιβάλλον. Ανθρωποι περνούν και φεύγουν. Αφήνουν και ξαναπιάνουν την ζωή μου. Την μετακινούν, την αλλάζουν, με αλλάζουν ή έτσι νομίζουν. Κάθε φορά κι ένας νέος ενθουσιασμός να προαναγγέλει την απογοήτευση. Ονειρο - προσπάθεια - ενθουσιασμός - φθορά - απογοήτευση. Κέρδη και ζημιές της επιχείρησης. Από τη μια ο ενθουσιασμός που μένει σαν μνήμη, σαν αίσθηση. Η προσπάθεια που σε τρέφει. Το όνειρο που σε ζει. Από την άλλη οι φθορές. Στην αρχή ελεγχόμενες αλλά με τον καιρό ολέθριες. Αυτό που σε παρασέρνει πληγώνει τους υπόλοιπους που μένουν πίσω. Πληγώνει τους προηγούμενους ενθουσιασμούς και τα όνειρα που έκανες πραγματικότητα. 


Κυριακή 26 Αυγούστου 2012

«Γερνάω μπαμπά»


Εισπνοή - εκπνοή. Για να σκεφτώ, να θυμηθώ, να γράψω κάτι ωραίο, να κρατηθώ στη ζωή. Σαν σήμερα ξεκίνησαν όλα και πέρασαν ήδη 37 χρόνια σαν αναπνοή. Το ερώτημα είναι αμείλικτο, σχεδόν καθημερινό, βαθιά οδυνηρό, σαν το σαράκι που σιγοτρώει το ξύλο: Θα είναι αρκετά  τα χρόνια; Θα προλάβω να χορτάσω ή θα φύγω όπως εσύ, ξαφνικά, αναίτια; 

Δευτέρα 16 Απριλίου 2012

«Χριστός Ανέστη»… κι ας μην υπήρξε ποτέ




Γεννιόμαστε…  Ασχημοι, μικροί, με δίχως σώμα και δίχως πνοή. / Μας  παίρνει ο άνεμος και μας αλέθει στο χώμα. Σκαλώνουμε κάπου και παίρνουμε σχήμα. / Ξάφνου αρχίζει η ζωή μας. / Ψηλά στρεφόμαστε προς τον ουρανό και βαθιά προς τη γη απλώνουμε ρίζες. Δεν είμαστε άνθρωποι. Είμαστε ακίνητα δέντρα που τρέχουν μπροστά την ίδια στιγμή που ολόκληρο το  σύμπαν γυρίζει πίσω./  Κάποτε πεθαίνουμε. Με σώμα που καίει τον πυρήνα του για λίγη ενέργεια και λίγη πνοή. / Παγώνει ο άνεμος όσα με κόπο ζεσταίνουμε, μικραίνει ο νους και φυραίνει. / Στεκόμαστε ψηλά, μακριά, παίρνουμε χρόνια και δίνουμε φως. / Δεν είμαστε άνθρωποι. Είμαστε αστέρια. Ακίνητα αστέρια που τα βάζει φωτιά η τριβή κι όπως πέφτουν στη γη ξαναγίνονται σκόνη.

Πέμπτη 7 Απριλίου 2011

Ψυχές κρυμμένες σε σακάκια


«Κάποιες φορές στον ύπνο σου πιάνεις κουβέντα με τους ανθρώπους που έφυγαν για πάντα / Ξυπνάς έντρομος και ψάχνεις  να τους βρεις στα άδεια δωμάτια / Στο μέρος της ντουλάπας που φύλαγαν τα ρούχα τους, σε μια παλιά τους εργαλειοθήκη, στο αυτοκίνητο που σκουριάζει σκονισμένο στον κήπο / Άλλοτε πάλι κοιτάς τα χέρια σου και είναι σα να βλέπεις τον χαμένο σου πατέρα / Ίδιο το μάκρος των δακτύλων, ίδιες οι ζάρες που κάνει το δέρμα όταν επάνω του κατακάθονται μνήμες και ενέργεια του σύμπαντος / Και είσαι τότε σίγουρος πως η ψυχή των αγαπημένων σου ανθρώπων δεν έφυγε ποτέ από κοντά σου / Είναι κρυμμένη στα ρούχα που μοιράστηκε η γειτονιά  την τρίτη ημέρα / είναι σ’ εκείνο το διπλωμένο κατοστάρικο που βρέθηκε στην μέσα τσέπη απ’ το σακάκι μαζί μ’ ένα τηλέφωνο χωρίς όνομα / Γιατί εκεί ψηλά οι ψυχές των ανθρώπων δεν έχουν πια ονόματα και λένε μεταξύ τους τα πάντα με το βλέμμα και με τις σιωπές».

Τρίτη 5 Απριλίου 2011

Οποιος αγάπησε δεν ξέρει να το πει


«Κι αν θέλουμε πραγματικά να αγαπηθούμε εμείς οι δυο, ας μην πούμε τίποτα για την αγάπη /  Μόνο να κοιταχθούμε σιωπηλά κι επίμονα για μέρες / Να φύγει από μπροστά μας η καταχνιά της περιρρέουσας  χυδαιότητας /  Να μείνει μόνον η λαχτάρα για ένα τυχαίο άγγιγμα / Να είμαστε απλά ένα αγόρι και ένα κορίτσι πριν το πρώτο τους φιλί / Αυτό είναι το τίμημα των συνεσταλμένων του έρωτα: Να τον αναζητούν με τον δικό τους τρόπο / Να περιμένουν όσο χρειαστεί ρισκάροντας  να μην τον βρουν ποτέ».

Τετάρτη 30 Μαρτίου 2011

Δύο «Ρασούληδες» στην τιμή του ενός…




Εδώ και χρόνια έψαχνα την ευκαιρία να γράψω μια παρουσίαση δίσκου του Μανώλη Ρασούλη αλλά αυτός ο μπαγάσας επέμενε να μένει ζωντανός μειώνοντας δραστικά το αγοραστικό ενδιαφέρον του κοινού για τη δισκογραφία του. Από τις αρχές του Μάρτη, φυσικά, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Ο Μανώλης άφησε τον μάταιο τούτο κόσμο και οι δισκογραφικές εταιρίες σε συνεργασία με τα νέα «κοράκια» του χώρου, τις παρηκμασμένες Κυριακάτικες εφημερίδες, άρχισαν το ξεπούλημα του Ρασουλικού έργου στην τιμή των 4ων ευρώ (δώρο μαζί με το CD και η εφημερίδα για να μαθαίνετε ποιοι είναι οι νέοι φίλοι και οι νέοι εχθροί του εκάστοτε εκδότη). Να το ξεκαθαρίσω: Δε με ενοχλεί το φαινόμενο. Το γνωρίζω και από προγενέστερους θανάτους. Απλά ο συγκεκριμένος καλλιτέχνης δε θα γούσταρε καθόλου να ξεπουλιέται μαζί με το εντιτόριαλ του Θέμου Αναστασιάδη. Τον Ρασούλη προτιμώ να τον ανακαλύπτω ξαφνικά στα ράφια ενός δισκοπωλείου και όχι να τον σερβίρουν στα χέρια μου οι εφημερίδες ανάμεσα σε συνταγές μαγειρικής και φυλλάδια προσφορών. Θέμα αισθητικής θα μου πείτε…

Τρίτη 29 Μαρτίου 2011

Η Μαρία που έπινε γάλα με κόκκινο καλαμάκι



Την έβλεπα από μακριά να παρατηρεί τα κτίρια στην Κατούνη αλλά δεν ένιωσα να μου θυμίζει κάτι. Μία νέα κοπέλα ήταν. Απλά ντυμένη, καθόλου μακιγιαρισμένη, με καστανοκόκκινα μαλλιά, μαύρα μάτια και κάτασπρο δέρμα. Ηταν ένα πλάσμα στα όρια αυτού που λέμε «γήινη γυναίκα». Ομορφη όσο η αδελφή μας, η σερβιτόρα στο στέκι ή το κορίτσι στο διπλανό θρανίο. Αν την πρόσεξα ήταν γιατί την είχα αρκετή ώρα στο οπτικό μου πεδίο και συνειδητοποίησα πως η εξεταστική της ματιά θα πέσει πάνω και σε μένα, όπως σκανάριζε και στις τρεις του διαστάσεις το πλακόστρωτο μπροστά στο Χρηματιστήριο. Ετσι ακριβώς κι έγινε. Την είδα να γυρίζει το κεφάλι της προς τα δεξιά, να κατεβάζει το βλέμμα και… να επικεντρώνεται επάνω μου με ένα ύφος ανακούφισης σα να βρήκε αν όχι αυτό που έψαχνε, τουλάχιστον μία άκρη.

Τρίτη 22 Μαρτίου 2011

Είναι υψηλή της συμμετοχής η σκάλα...


Στη φρεγάτα όπου υπηρέτησα τη θητεία μου πριν πολλά χρόνια, είχαμε ένα μεγάλο πρόβλημα: Η σκάλα (κλίμακα λέγεται στο Ναυτικό) ήταν υπερβολικά βαριά και όταν επιστρέφαμε από κάποιο ταξίδι έπρεπε να συνεργαστούμε τουλάχιστον δέκα ναύτες για να μπορέσουμε να την τοποθετήσουμε στην προβλήτα. Μια μέρα έτυχε να είναι ο κυβερνήτης στην πρύμνη και, όπως μας παρατηρούσε να ζοριζόμαστε, δεν άντεξε και πήρε το μεγάφωνο: «Ρε παιδιά, ξέρετε γιατί δεν μπορείτε να τη σηκώσετε την κλίμακα; Γιατί βάζετε όλη τη δύναμή σας», είπε. «Βάλτε το 30% και να δείτε ότι θα φτάσει μόνη της ως τη Σαλαμίνα». 

Δευτέρα 21 Μαρτίου 2011

Ετσι παραμορφωμένα που χάσκουν τα όνειρά μας...


Κάθε φορά που κυκλοφορεί δίσκο ο Φοίβος Δεληβοριάς νιώθω την ανάγκη να τον εξερευνήσω καλά. Ισως γιατί βλέπω πως χρόνο με τον χρόνο όλο και λιγότεροι Έλληνες καλλιτέχνες συνεχίζουν να κάνουν σοβαρές μουσικές προτάσεις. Ισως γιατί το τραγούδι του Δεληβοριά «Φώτης» (από το μακρινό 1998) είναι ένα εκπληκτικό κομμάτι που θα ήθελα να είχα γράψει εγώ… Ισως απλά γιατί ο δημιουργός αυτός ξεκίνησε από την παιδική ηλικία να γράφει μουσικές, είχε την τύχη να τον συστήσει στο κοινό ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις και 22 χρόνια μετά δεν είναι παρά ένας νεότατος άνθρωπος γεμάτος σχέδια για την καριέρα του. Ας μην πω περισσότερα, νομίζω κατέστησα σαφές ότι ο Δεληβοριάς έχει το respect μου…

Τρίτη 15 Μαρτίου 2011

Ο «τρόπος» του Μανώλη Ρασούλη


Ηταν καλοκαίρι του 1998 γύρω στις 3 τη νύχτα κι εγώ δεν είχα ακόμα συνηθίσει τον ήχο του πρώτου μου κινητού τηλεφώνου. Σηκώθηκα ζαλισμένος, έψαξα την «γκουμούτσα» της Siemens που μου είχε πασάρει η «Panafon» και πάτησα όλα τα κουμπιά μαζί για να σταματήσει μία ώρα αρχύτερα το εκνευριστικό της κουδούνισμα. Στην άλλη άκρη της γραμμής ήταν ο Μανώλης Ρασούλης που μόλις είχα γνωρίσει μετά από μία συνέντευξη στο νεότευκτο τότε Ράδιο Εκφραση.


Τρίτη 8 Μαρτίου 2011

«Διαρκής αγώνας για οτιδήποτε»


«Για να αντέξει κανείς τις δυσκολίες της ζωής έχει τρία όπλα: Τον έρωτα, την Τέχνη και τον διαρκή αγώνα για οτιδήποτε».
Φ. Νίτσε

Πέμπτη 30 Δεκεμβρίου 2010

Μουτζούρες στο μπλο(γ)κ μου


Όταν πριν λίγους μήνες έστηνα αυτό το μπλογκ δεν είχα ιδέα πού θα μπορούσε να με βγάλει αυτή η ε-μπλο(γ)κή. Για να είμαι ειλικρινής δε διάβαζα ποτέ μετά μανίας τα μπλογκ των άλλων. Ακόμη κι αυτά που μου αρέσουν (δεν είναι πολλά), αποφεύγω να τα διαβάζω ανελλιπώς. Μπορεί να ανακαλύψω κάποιο καταπληκτικό κείμενο και παρά τον ενθουσιασμό μου να κάνω κάνα μήνα να ξαναμπώ στη διεύθυνση στην οποία το εντόπισα. Δεν ξέρω γιατί το κάνω όλο αυτό που περιγράφω. Ισως γιατί δεν μπορώ να δω τα ιστολόγια σαν Μέσα Ενημέρωσης. Ισως γιατί δεν θέλω να έχω υπερβολικές προσδοκίες από τους ανθρώπους. Ισως γιατί τα μπλογκς κρύβουν μια ανθρώπινη μοναχικότητα που με νοιάζει, με επηρεάζει, με θλίβει βαθιά.

Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2010

«Μπιζίμ (ο δικός μου) ΠΑΟΚ»


Οσοι δεν ασχολούνται με το ποδόσφαιρο, απόψε το βράδυ είχαν (και πάλι) την απορία γιατί γύρω στις 8 άδειασαν οι δρόμοι και γέμισαν τα sports café σε όλη τη Θεσσαλονίκη. «Παίζει ο ΠΑΟΚ», (φαντάζομαι ότι) έλαβαν ως απάντηση κι έπειτα συνέχισαν τις δουλειές τους κουνώντας το κεφάλι, σχεδόν υποτιμητικά. Το έχω αντικρίσει πολλές φορές αυτό το βλέμμα των ανθρώπων που νομίζουν ότι το να παθιάζεσαι με τον ΠΑΟΚ, τον Αρη ή τον Ηρακλή είναι χάσιμο χρόνου. Δεν το παρεξηγώ πια αλλά δεν μπορώ και να μην υπερασπίζομαι το δικαίωμά μου να συνεχίζω να ξοδεύω προσωπικές μου στιγμές πηγαίνοντας στο γήπεδο ή πίνοντας καφέ και βλέποντας την ομάδα μου σε κάποιο παρακμιακό στέκι των δυτικών συνοικιών. Πριν ολοκληρώσω αυτήν την πρόχειρη σκέψη, αντιγράφω ένα από τα τελευταία μου κείμενα στις «Διαδρομές» του Αγγελιοφόρου, γραμμένο τον περασμένο Σεπτέμβρη, όταν ένιωθα τρομερά πιεσμένος από την οικονομική κρίση και «έβλεπα» μπροστά μου το ενδεχόμενο να χάσω μια δουλειά που πραγματικά αγαπούσα. Το εντιτόριαλ έχει τίτλο «Στην κερκίδα με τον Αναγνωστάκη».  

Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010

Χωράει το «Υλικό ονείρων» σε μια κονσέρβα;


Στον 9,58 υπάρχει μία εκπομπή που τη λατρεύω. Δεν είναι ούτε του φίλου μου του Γιώργου Τούλα, που συχνά μου κάνει την τιμή και διαβάζει αναρτήσεις του μπλογκ μου, ούτε της Αναστασίας Γρηγοριάδου, που την ακούω φανατικά από το Ράδιο «Παρατηρητής» ακόμη. Είναι το «Υλικό ονείρων», της Πένυς  Τομπρή και έχει θέμα της το βιβλίο.

Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 2010

«Δίφωνο 2011»: Τρία CD στην τιμή ενός ποτού

Τώρα στις γιορτές οι περισσότεροι θα κάνουμε μικρά – μικρά δώρα σε συγγενείς, φίλους, σε εορτάζοντες αλλά και σε ανθρώπους που θα μας καλέσουν σε κάποια συνεύρεση απ’ αυτές τις εκπληκτικές συνευρέσεις που – ευτυχώς – επιμένουμε να οργανώνουμε παρά την οικονομική κρίση. 

Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2010

Στα χωριά «πεθαίνουν» για λίγη μόλυνση


Σαββατοκύριακο στο χωριό. Στο δρόμο για την Αχλάδα, που πλέον ανήκει στο Δήμο Φλώρινας, τα ερτζιανά κύματα χάνονται μέσα στα τούνελ του Ακτορα και τα πιτσιρίκια θέλουν ν’ ακούσουν παιδικά. Μετά τα διόδια του Πολύμυλου θ’ αρχίσουν να μετρούν φουγάρα μέχρι την Μελίτη. Τα πρώτα δύο είναι της Κοζάνης, στο τρίτο δούλευε παλιά ο θείος τους ο Σταύρος, το τέταρτο μοιάζει πολύ με το ΤΙΤΑΝ και στο πέμπτο λύνουν την ασφάλεια… 

Πέμπτη 2 Δεκεμβρίου 2010

Για μια θέση στη ζωή των άλλων


Στον προθάλαμο του οφθαλμίατρου έφτασα αρκετή ώρα πριν από το προγραμματισμένο ραντεβού. Είναι μια καινούρια συνήθεια που απέκτησα αυτή. Να πηγαίνω λίγο νωρίτερα σε όλες τις δουλειές μου και να προσπαθώ να δρομολογήσω πριν εκπνεύσουν οι διορίες τις εκκρεμότητές μου. Αν τελικά τα καταφέρω είμαι σίγουρος πως θα έχω λιγότερο άγχος και περισσότερες συμπάθειες στον μικρόκοσμο όσων περιμένουν από μένα το παραμικρό.

Πέμπτη 25 Νοεμβρίου 2010

«Χαίρε φτώχεια και φτώχεια της φωνής»

 
Είναι άνθρωποι σαν κι εμάς. Ζούνε σε πολυκατοικίες, έχουν παιδιά και αυτοκίνητο, λαμβάνουν λογαριασμούς από ΔΕΚΟ, κατέχουν κινητά τηλέφωνα κι είχαν για χρόνια σύνδεση NOVA… Μικρομεσαίοι με ψυχολογία μεσαίας τάξης. Καλομαθημένοι στην μαζική κατανάλωση, εθισμένοι στην τηλεοπτική διαφήμιση, χαλαροί με την αγοραστική νοοτροπία των παιδιών τους, ανώριμοι μπροστά σε διλήμματα οικονομικών ανοιγμάτων. Δεν έχει νόημα να ψάξεις τι έφταιξε και «την πάτησαν». Ισως δεν «ψάχτηκαν» αρκετά, ίσως δεν είχαν καλούς φίλους να τους συμβουλέψουν, ίσως οι γονείς τους να ήταν ακόμη χειρότεροι, ίσως απλά να είναι αδύναμοι χαρακτήρες και να χρειάζονται ψυχιατρική υποστήριξη. Το θέμα είναι ότι η οικονομική κρίση τους βρήκε εκτεθειμένους και τους χτύπησε. Μας χτύπησε. Εχασαν (χάσαμε) τις δουλειές τους. Μειώθηκαν δραματικά τα εισοδήματά τους. Αλλαξε σε μία νύχτα, άντε σε δύο μήνες όλη η ζωή τους. Αλλαξαν αυτά που μπορούν να κάνουν, χωρίς να αλλάξει αυτό που επιμένουν να θέλουν. Εγιναν δυστυχισμένοι χωρίς ποτέ να υπάρξουν ευτυχισμένοι, παρά την άνετη ζωή που, χωρίς να δικαιούνται, έκαναν νωρίτερα.

Τρίτη 23 Νοεμβρίου 2010

Παρ' ότι τεμπέλης, ο δράκος επέστρεψε


Η παρακμή στην ελληνική μουσική παραγωγή δεν καθρεφτίζεται μόνον στις πωλήσεις των δίσκων και στην κρίση ρεπερτορίου των πετυχημένων τραγουδιστών. Ακούσατε εσείς κάποιον καλό ορχηστρικό δίσκο τα τελευταία χρόνια; Ελάχιστους. Ακούσατε μελοποιήσεις ποιητών ή ωραίες κινηματογραφικές μουσικές; Ακούσατε κάποιον ωραίο παιδικό δίσκο που να αξίζει να τον κάνετε δώρο στα παιδιά σας; Αν εξαιρέσει κανείς δύο δίσκους του Δημήτρη Μπασλάμ και έναν του Γιώργου Χατζηπιερή έχω να ακούσω αξιοπρεπή μουσική για παιδιά από την εποχή της Λιλιπούπολης.Όταν λοιπόν κυκλοφόρησε η «Επιστροφή του τεμπέλη δράκου», δηλαδή το δεύτερο CD με παιδικά τραγούδια του Γιώργου Χατζηπιερή, χάρηκα ιδιαίτερα, όχι μόνον γιατί θα ‘χω καινούριες μουσικές να χορεύω με τα παιδιά μου αλλά και γιατί θα κάνω μερικά πολύ ωραία δώρα σε φίλους με πιτσιρίκια μεταξύ 2 και 10 χρόνων.

Σάββατο 20 Νοεμβρίου 2010

Την μπετονιέρα (του Μπασλάμ) μην την βλαστημάς


Το παιδικό τραγούδι είναι μια σοβαρή δουλειά και μια σοβαρή τέχνη αφού είναι ταυτόχρονα και μουσική και αγωγή και επικοινωνία με τον κόσμο των μικρών. Ασε που τις περισσότερες φορές τα μηνύματα αφορούν κυρίως τους μεγάλους. Κι επειδή στην Ελλάδα δεν έχουμε και πολλούς που να έχουν την υπομονή, την αγάπη και την έμπνευση να γράψουν τραγούδια τέτοια, το γεγονός ότι συνεχίζει ακόμη να το κάνει ο Δημήτρης Μπασλάμ μου προκαλεί μεγάλη ικανοποίηση. Αρχικά μπήκε στο παιχνίδι της δημιουργίας με τη γέννηση της κόρης του. Τώρα συνεχίζει από ευχαρίστηση κι από εσωτερική ανάγκη να την εντυπωσιάσει καθώς την βλέπει να μεγαλώνει. 

Πέμπτη 18 Νοεμβρίου 2010

Ηρωες από χαρτί και κόσμος από γυαλί



Στο σχολείο, στην αλάνα, στα φροντιστήρια και στο ρέμα πίσω από το γήπεδο, η συμμορία μας είχε τους κανόνες της. Ολοι είχαμε παρατσούκλια βγαλμένα από τους ήρωες των γηπέδων και… των «παιδικών». Ετσι αποκαλούσαμε τα κινούμενα σχέδια, άσχετα με το αν μεγαλώνοντας καταλάβαμε ότι όλα αυτά ήταν περισσότερο για τους μεγάλους. Για τους γονείς μας τότε. Για μας τώρα. Εγώ, ως Ακης, ήμουν… η Ακα, η χήνα που προστάτευε τον Νιλς Χόλγκερσον, έναν άλλον φίλο που τον βγάλαμε έτσι γιατί φορούσε σκούφο και τον έλεγαν Νί(λ)κο.

Τετάρτη 17 Νοεμβρίου 2010

O «Ηλιόσπορος» του Δημήτρη Νικολούδη


Αναζητώντας τους συνεχιστές της παλιάς σχολής του λαϊκού τραγουδιού, του Γαβαλά, του Καζαντζίδη, του Μπιθικώτση, συνειδητοποιεί κανείς ότι τα καλύτερα «πατήματα», την καλύτερη «πάστα» ερμηνευτών την διαθέτουμε εδώ στη Θεσσαλονίκη. Καραδημήτρης, Θεοχαρίδης, Καρακότας, Χατζημανώλης, Παπαζήσης και ανάμεσά τους ένας πραγματικός «υπηρέτης» του τραγουδιού μέσα από το ραδιόφωνο και το πάλκο, ο Δημήτρης Νικολούδης.

Τρίτη 16 Νοεμβρίου 2010

5 πράγματα που θέλω να ξεχάσω απ’ αυτές τις εκλογές


Σίγουρα είναι νωρίς για μετεκλογικές γκρίνιες. Ειδικά όταν έχεις ανταμειφθεί με μια τεράστια, για πολλούς ανέφικτη νίκη κι όταν συνολικά η παράταξη μέσα από την οποία «είδες» τον κόσμο των εκλογών διακρίνεται για την ευπρέπειά της. Τι να κάνουμε όμως, εμένα μου βγαίνει ένα παοκτζίδικο «κουσούρι»: Δεν μπορώ να δείξω ανωτερότητα, όπως τα περισσότερα μέλη της «Πρωτοβουλίας», και δεν ξεχνώ μια σειρά από «μαύρες» στιγμές αυτής της προεκλογικής περιόδου που τις συμπυκνώνω σε «πέντε», όσα και τα ανοιχτά δάχτυλα της παλάμης μου που δικαιωματικά κέρδισαν όσοι «πονηροί» εμπλέκονται στη δημιουργία τους.

Δευτέρα 15 Νοεμβρίου 2010

Το «Κισμέτ» έγραφε Μπουτάρης


Και να τελικά που γίνονται θαύματα. Ο  τύπος αυτός με το διαμαντένιο σκουλαρίκι και το τατουάζ, με το τσιγάρο – προέκταση του χεριού, τα στρογγυλά γυαλιά, τις τιράντες, το άχαρο ψιλόλιγνο σουλούπι και κυρίως τις αιρετικές θέσεις και το «ανάποδο» μυαλό, είναι ο νέος δήμαρχος Θεσσαλονίκης. Πάει πλέον το κολλαριστό σκούρο μπλε κοστούμι. Πάει κι ο μεγαλόσταυρος. Η λιμουζίνα του δημάρχου θα γίνει σπορ Lancia, η πόρτα θα είναι ανοιχτή και ο δήμαρχος στους δρόμους να πίνει καφέ με τους πολίτες. Μα τω Θεώ, ακόμη και μόνον γι αυτήν την τόσο επιφανειακή αλλαγή, άξιζε τον κόπο ο αγώνας.

Δευτέρα 8 Νοεμβρίου 2010

Μπουτάρης VS Γκιουλέκας: Το παιχνίδι παίζεται και με το παραπάνω


Τα τελικά αποτελέσματα του πρώτου γύρου των εκλογών στο Δήμο Θεσσαλονίκης μου προκάλεσαν αρχικά μια μικρή έκπληξη. Ηξερα πως πρόκειται για «ντέρμπι», υπολόγιζα την μεγάλη αποχή, γνώριζα πως η πλευρά Γκιουλέκα εκπροσωπούσε ένα κατεστημένο διοίκησης 24άρων ετών αλλά βαθιά μέσα μου πίστευα πως ένα βουβό κύμα αντίδρασης ετοιμάζονταν να εκφραστεί. Ηθελα ρε γαμώτο να προηγείται ο Μπουτάρης, έστω και με μικρό ποσοστό. Με μία ψήφο διαφορά, έστω. Τελικά έμεινα να επεξεργάζομαι την πραγματικότητα: Γκιουλέκας – Μπουτάρης στο δεύτερο γύρο με διαφορά κάτω από τις 5 ποσοστιαίες μονάδες. 37,9 με 33,5. Και 46% αποχή παρακαλώ… Είναι άραγε αυτό ένα καλό αποτέλεσμα; Μπορεί να δώσει ο δεύτερος γύρος τη Δημαρχία στον Μπουτάρη, κι αν ναι, με ποιόν τρόπο; Αρκετές ώρες μετά την πρώτη ανάγνωση μπορώ με βεβαιότητα να πω ότι το παιχνίδι παίζεται και με το παραπάνω…

10 πράγματα που έμαθα σ’ αυτές τις εκλογές


Σάββατο 6 Νοεμβρίου 2010

«Ο,τι αφήνεις είναι δικό σου για πάντα»


 Εκανα ένα μεγάλο σφάλμα όταν απολύθηκα από την εφημερίδα στην οποία εργαζόμουν για οκτώ ολόκληρα χρόνια. Αφησα τα πράγματά μου εκεί  με το σκεπτικό ότι έτσι θα ’χω έναν καλό λόγο να επιστρέψω. Ωστόσο οι εβδομάδες πέρασαν, οι νέες εκκρεμότητες όρμισαν πάνω μου σαν σκυλιά κι εγώ άλλαξα δεκάδες φορές ψυχολογία και γνώμη για το αν έπρεπε τα πράγματα να έρθουν έτσι, αν έπρεπε να παραδοθώ αμαχητί, αν άξιζε τον κόπο να φύγω κι αν τελικά όλο αυτό θα μου βγει σε καλό.

Τρίτη 2 Νοεμβρίου 2010

Με Μπουτάρη, για να αλλάξουμε εμείς πριν απ' την πόλη


Στην «Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη» μπήκα πολύ πρόσφατα, δύο σχεδόν μήνες πριν από τις εκλογές, όταν ήδη ο Κυρ – Γιάννης είχε αποσπάσει την στήριξη του ΠΑΣΟΚ και της Δημοκρατικής Αριστεράς και από αουτσάιντερ είχε μετατραπεί σε ισότιμο διεκδικητή του δημαρχιακού θώκου. Νωρίτερα είχα μια μάλλον αρνητική εικόνα για τον δυτικομακεδόνα. Τελευταία με είχε τσαντίσει η παραίνεση προς την διαπαραταξιακή ομάδα να «πάει μαζί του»…

Δευτέρα 1 Νοεμβρίου 2010

To «πλοίο» του Παύλου Παυλίδη




Όταν λίγο πριν από το καλοκαίρι πληροφορήθηκα τον τίτλο της νέας δουλειάς του Παύλου Παυλίδη έκανα πλάκα. «Αυτός ο δίσκος που όλο φτάνει», έλεγα και εννοούσα ότι ο Παυλίδης για να βγάλει κάτι καινούριο πρέπει πρώτα να μας βγάλει την ψυχή. Χαλάλι του πάντως. «Αυτό το πλοίο», που έφτασε στα χέρια μου, είχε στ’ αμπάρια του ένα πολύτιμο μουσικό φορτίο γεμάτο εικόνες και συναισθήματα.http://www.youtube.com/watch?v=tXBMMC0XWaw


Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2010

20 «ακριβά» τραγούδια της Μελίνας και της Λιζέτας



1. Ητανε αέρας – Λιζέτα Καλημέρη (Γ. Καζαντζή – Γ. Χρονά)
2. Να βάλω τα μεταξωτά – Μελίνα Κανά (Σ. Μάλαμα – Γ. Τσατσόπουλου)
3. Παραβάτες – Λιζέτα Καλημέρη (Μ. Χανιώτη – Θ. Παπακωνσταντίνου)
4. Μ’ ένα γιατί – Μελίνα Κανά (Σ. Μάλαμα – Γ. Τσατσόπουλου)
5. Σαλώμη – Λιζέτα Καλημέρη (Λουδοβίκου των Ανωγείων)
6. Γυναίκα της ερήμου – Μελίνα Κανά (Ο. Περίδη)
7. Χαρτορίχτρα – Λιζέτα Καλημέρη (Λουδοβίκου των Ανωγείων)
8. Αρνηση – Μελίνα Κανά (Θ. Παπαδόπουλου – Σ. Παπαδοπούλου)
9. Λες και τα ονειρεύτηκα – Λ. Καλημέρη (Χ. Τσιαμούλη – Α. Αποστολόπουλος)
10. Αερικό – Μελίνα Κανά (Θ. Παπακωνσταντίνου)
11. Δυόσμος και κανέλα – Λιζέτα Καλημέρη (Μ. Χανιώτη – Λ. Καλημέρη)
12. Λένε – Μελίνα Κανά (Σ. Μάλαμα – Μ. Ρασούλη)
13. Σαν καταιγίδα – Λιζέτα Καλημέρη (Γ. Καζαντζή)
14. Φεϊρούζ – Μελίνα Κανά (Θ. Παπακωνσταντίνου)
15. Θα γίνει η αγάπη λημέρι – Λιζέτα Καλημέρη (Αρμός)
16. Μικρούλα στιγμή  Μελίνα Κανά (Θ. Παπαδόπουλου – Σ. Παπαδοπούλου)
17 Ερωτα – Λιζέτα Καλημέρη (Γ. Καζαντζή – Μ. Ρασούλη)
18. Όταν τραγουδάω – Μελίνα Κανά (Θ. Παπακωνσταντίνου)
19. Με τους περαστικούς – Λιζέτα Καλημέρη (Γ. Καζαντζή – Ελένης Φωτάκη)
20. Μόνο κόκκινο – Μελίνα Κανά (Π. Θαλασσινού – Θ. Γκόνη)

Παρασκευή 29 Οκτωβρίου 2010

Η «Ισαλος γραμμή» του Γιώργου Καζαντζή: Δίσκος φορτωμένος… όσο πρέπει

Η είδηση κάθε καινούριας δισκογραφικής δουλειάς του Γιώργου Καζαντζή δεν αποτελεί έκπληξη για όσους τον γνωρίζουν καλά. Με δικό του στούντιο ηχογράφησης, τεράστιες γνώσης παραγωγής, καλούς φίλους μουσικούς και «συρτάρι γεμάτο» με τραγούδια, ο Καζαντζής «χτυπάει» περίπου κάθε δύο χρόνια κι έπειτα εξαφανίζεται στο υπόγειο της Καλαμαριάς.


Πέμπτη 28 Οκτωβρίου 2010

Μελίνα Κανά – Λιζέτα Καλημέρη: Μια εποχή που… μας λείπει



Τη σύγχρονη ελληνική μουσική παραγωγή που κάποιοι την ονομάζουμε «έντεχνη»,  έμαθα νοητά να την μετρώ από την «Εκδίκηση της γυφτιάς» και μετά. Η καταξίωση του Νίκου Παπάζογλου αλλά, κυρίως, η δυνατότητά του να ηχογραφεί δίσκους σε δικό του στούντιο και να πραγματοποιεί συναυλίες που ο ίδιος διοργάνωνε, αποτέλεσε παράδειγμα αυτάρκειας σε με νέα «φουρνιά» καλλιτεχνών αλλά και αυτοπεποίθησης, να δοκιμάσει τις δυνάμεις της έχοντας από κοντά δισκογραφικές εταιρίες και ραδιοφωνικούς σταθμούς.



Δύο από αυτά τα «παιδιά» της τότε νέας γενιάς είναι η Λιζέτα Καλημέρη και η Μελίνα Κανά. Τόσο ίδιες αλλά και τόσο διαφορετικές. Τόσο «αδελφές» αλλά και τόσο μοναδικές, η κάθε μια με ξεχωριστή προσωπικότητα, ύφος, χαρακτήρα και  εκφραστικά μέσα. Η Λιζέτα και η Μελίνα ή αλλιώς… οι αδελφές Κανατά, του κυρ – Γιάννη και της Βιργινίας. Είχα την τιμή να μπω στο σπίτι τους, να μιλήσω αρκετά με τους γονείς τους και να προσπαθήσω να καταγράψω μικρές και μεγάλες λεπτομέρειες που (ίσως) αποτέλεσαν την συγκρότηση των δύο τραγουδιστριών τη στιγμή που βγήκαν στη σκηνή.

Τετάρτη 27 Οκτωβρίου 2010

Χρήστος Θηβαίος: «Εχει ανηφόρα να ‘ρθεις από τον εαυτό σου ως εδώ»


Οσο περνούν τα χρόνια τόσο δυσκολεύομαι να προτείνω σε κάποιον φίλο, αναγνώστη ή ακροατή μου, να ακούσει έναν δίσκο που μου αρέσει. Τις περισσότερες φορές κάνω το ακριβώς αντίθετο. Όλα αυτά που με τρελαίνουν και τα αγαπώ, τα κρατάω μακριά από τους άλλους. Για να μην τους παιδεύω τζάμπα. Ετσι θα συμβεί και με το νέο δίσκο του Χρήστου Θηβαίου. Απλά θα σας πω ότι μου άρεσε. Ότι κόλλησα μαζί του. Χωρίς να σας παρασύρω να τον αγοράσετε.

Τρίτη 26 Οκτωβρίου 2010

Θέλω να «έχω άνθρωπο»




Είναι ένας δίσκος που κυκλοφόρησε πριν από μερικά χρόνια. Τον άκουσα καλά, αγάπησα αρκετά του τραγούδια και μετά σχεδόν τον ξέχασα, μάλλον γιατί τον δάνεισα στην Σόνια, ζητώντας τη γνώμη της για μια ερμηνεία του Σταμάτη Κραουνάκη. Ο λόγος για το CD «Εχω άνθρωπο», σε στίχους Θοδωρή Γκόνη και μουσική Κώστα Λειβαδά. (http://www.youtube.com/watch?v=XCeg-0iF4nc)


Δεν μου είναι εύκολο να χαρακτηρίσω το CD αυτό. Πρόκειται για την μεταφορά ενός θεατρικού εγχειρήματος που ανέβηκε στην Αθήνα (στη Θεσσαλονίκη μάλλον δε θα είχε τύχη…). Ο Γκόνης σκάρωσε λόγια που περιγράφουν ζωές ανθρώπων και ο Λειβαδάς έντυσε με μουσική το πάθος, τον έρωτα, τα όνειρα και εν τέλει την ίδια την μοίρα του καθενός χωριστά.


Δεν υπάρχει αμφιβολία. Η δουλειά αυτή «Εχει άνθρωπο» ή καλύτερα «Εχει ανθρώπους». Στον Υμηττό, στον Πειραιά, στην Αρτα, στο Πορτ Σάιντ και στα Χαυτεία. Γυναίκες προδομένες, άνδρες ερωτευμένους μέχρι αναξιοπρέπειας, ανθρώπους σκληρούς από την ίδια τη ζωή και τις δυσκολίες της. Όχι σ’ αυτόν τον κόσμο, βέβαια. Όχι στον δικό μας. Γιατί ο δικός μας είναι «αλλού». Αισθητικά, ηθικά, ψυχικά σε τελική ανάλυση. Στο CD αυτό, όμως, οι ήρωες του Γκόνη είναι αλλιώς μεγαλωμένοι. Εχουν μιαν άλλη ψυχή μέσα στα στήθη τους και μια άλλη Ελλάδα να τους περιβάλλει. Άλλες εικόνες, άλλο αέρα.


Η ηθοποιός Σύρμω Κεκέ, απαγγέλλει κάποια απαραίτητα πεζά αποσπάσματα, για να έχει συνοχή η θεατρική εκδοχή των τραγουδιών τα οποία ερμηνεύει η Γιώτα Νέγκα, αυτή η «ιέρεια» του λαϊκού μας τραγουδιού. Τι να πρωτοπώ γι’ αυτήν την γυναίκα. Αρτια, συναισθηματική, ερωτεύσιμη. Σπάνιο το μέταλλο της φωνής της. Γεμάτες πάθος οι ερμηνείες της.


Το CD αυτό, βέβαια, «έχει ανθρώπους» γενικώς. Από τον Παντελή Θαλασσινό που συμμετέχει σ’ ένα ντουέτο με την Γιώτα Νέγκα, ως τον Σωκράτη Μάλαμα και την Ελένη Τσαλιγοπούλου, στην κιθάρα και τα φωνητικά, αντίστοιχα.


Τον Σταμάτη Κραουνάκη τον άφησα για το φινάλε. Με βασάνισε πολύ στο «Μπλου Μπερντ». Σε νότες χαμηλές, με πιάνο και λιτή ενορχήστρωση, ο Κραουνάκης πήρε την ιστορία της Αθήνας και την απογείωσε. Η Αθήνα είναι πλέον γριά στο νοσοκομείο. Ερωτευμένη μια ζωή με τον Πειραιά ο οποίος έφυγε στα καράβια. Ο Κραουνάκης της κρατά το χέρι, της «στάζει σ’ αγαπώ» μέσα στον ορό της και της αφήνει ένα κουτί μπισκότα «Μπλου Μπερντ», σαν εκείνα που της χάρισε ο Πειραιάς όταν τις υπόσχονταν πως θα γυρίσει να την πάρει.


Κύριε Γκόνη, κύριε Κραουνάκη, Κώστα απ’ το «Φαγκότο» και Γιώτα Νέγκα, συγχαρητήρια. Αποκλείεται να πουλήσετε, αμφιβάλω αν θα ακούσετε μερικά μπράβο, αλλά στο δικό μου player θα υπάρχει πάντα χώρος για τους δικούς σας ανθρώπους.

Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2010

Εχει γενέθλια ο Μάνος…


Κι εγώ αντιγράφω ένα ωραίο βιογραφικό του από μια ανεπίσημη σελίδα που έφτιαξαν θαυμαστές του στο fb. 
http://www.facebook.com/#!/manos.hadjidakis

Η μεγαλύτερη μουσική ιδιοφυΐα της Ελλάδας, ο Μάνος Χατζιδάκις, γεννήθηκε στις 23 Οκτωβρίου του 1925 στην Ξάνθη, «τη διατηρητέα κι όχι την άλλη, τη φριχτή, που χτίστηκε μεταγενέστερα από τους εσωτερικούς της ενδοχώρας μετανάστες», όπως έλεγε και ο ίδιος.
Ήταν γιος του δικηγόρου Γεωργίου Χατζιδάκι και της Αλίκη Αρβανιτίδου. Μετά τον χωρισμό των γονιών του, το 1932, ο Μάνος Χατζιδάκις με τη μητέρα του και την αδελφή του εγκαθίστανται οριστικά στην Αθήνα.
Εν τω μεταξύ, από τα τέσσερά του χρόνια έχει αρχίσει μαθήματα πιάνου με δασκάλα την Αλτουνιάν, γνωστή μουσικό της Ξάνθης, αρμενικής καταγωγής. Παράλληλα διδασκόταν βιολί και ακορντεόν.
Παγοπώλης και φορτοεκφορτωτής
Στα δύσκολα χρόνια της κατοχής και της απελευθέρωσης, ο Μάνος Χατζιδάκις εργάζεται ως φορτοεκφορτωτής στο λιμάνι του Πειραιά, παγοπώλης στο εργοστάσιο του Φιξ, υπάλληλος στο φωτογραφείο του Μεγαλοοικονόμου, βοηθός νοσοκόμος στο 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο.
Συγχρόνως αρχίζει ανώτερα θεωρητικά μαθήματα μουσικής με τον Μενέλαο Παλλάντιο, σημαντική μορφή της ελληνικής εθνικής μουσικής σχολής, και σπουδές Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τις οποίες ποτέ δεν ολοκλήρωσε.
Την εποχή εκείνη γνωρίζεται με καλλιτέχνες και διανοούμενους (Γκάτσος, Σεφέρης, Ελύτης, Τσαρούχης, Σικελιανός) της γενιάς του μεσοπολέμου, οι οποίοι θα συμβάλλουν ουσιαστικά στη διαμόρφωση των προσανατολισμών και της σκέψης του. Ο Νίκος Γκάτσος, με τον οποίο γνωρίστηκε το 1943, θα παραμείνει μέχρι το τέλος της ζωής του, ο μεγάλος δάσκαλος και ο ακριβός του φίλος.
Γνωριμία με τον Κουν

Η πρώτη του εμφάνιση στα μουσικά πράγματα της χώρας γίνεται το 1944 με τον «Τελευταίο Ασπροκόρακα» του Αλέξη Σολωμού στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν. Η γόνιμη συνεργασία του με το Θέατρο Τέχνης θα διαρκέσει 15 χρόνια, με μουσικές για παραστάσεις όπως: «Γυάλινος Κόσμος» (1946), «Αντιγόνη» (1947), «Ματωμένος Γάμος» (1948), «Λεωφορείον ο Πόθος» (1948), «Ο θάνατος του Εμποράκου» (1949) κ.ά.
Εν τω μεταξύ, το 1949 με μια διάλεξη του για το ρεμπέτικο τραγούδι θα ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων στη συντηρητική ελληνική αστική κοινωνία.
Από το 1950 αρχίζει να γράφει μουσική για αρχαίες τραγωδίες και κωμωδίες. Ο Μάνος Χατζιδάκις έχει «ντύσει» μουσικά την Ορέστεια, τη Μήδεια, τις Βάκχες, τις Εκκλησιάζουσες, τη Λυσιστράτη, τον Πλούτο, τις Θεσμοφοριάζουσες, τους Βατράχους και τις Όρνιθες.
Το 1959 παρουσιάζει στο αθηναϊκό κοινό τον Μίκη Θεοδωράκη, ενορχηστρώνοντας και ηχογραφώντας ο ίδιος το έργο του «Επιτάφιος» με τη Νάνα Μούσχουρη.
Χατζιδάκις και σινεμά
Μεγάλο κεφάλαιο αποτελούν και οι μουσικές που συνέθεσε για σπουδαίες ταινίες του ελληνικού και του διεθνούς κινηματογράφου. Αναφέρουμε ενδεικτικά την «Κάλπικη Λίρα» (Γ. Τζαβέλλα 1954), τη «Στέλλα» (Μ. Κακογιάννη, 1955), το «Δράκο» (Ν. Κούνδουρου, 1956), το «America-America» (Ελ. Καζάν, 1962), «Sweet Movie» (Ντ. Μακαβέγιεφ, 1974), κ.ά.
Το 1960 κερδίζει το βραβείο Όσκαρ για το τραγούδι «Τα παιδιά του Πειραιά» από την ταινία του Ζιλ Ντασέν «Ποτέ την Κυριακή», τραγούδι το οποίο θα συμπεριληφθεί στα δέκα εμπορικότερα του 20ού αιώνα.
Ωστόσο, η μουσική του για τον ελληνικό κινηματογράφο και μια σειρά ελαφρών τραγουδιών τού χαρίζει μια «λαϊκότητα ανεπιθύμητη», την οποία δεν θα αποδεχθεί ποτέ και θα τη μάχεται μέχρι το τέλος της ζωής του.
  
Πνεύμα ανήσυχο, ο Μ. Χατζιδάκις χρηματοδοτεί το Διαγωνισμό Πρωτοποριακής Σύνθεσης «Μάνος Χατζιδάκις» του Τεχνολογικού Ινστιτούτου Δοξιάδη. Το βραβείο απονέμεται στον Ιάννη Ξενάκη, άγνωστο τότε στο ελληνικό κοινό.
Το 1966 ο Μάνος Χατζιδάκις πηγαίνει στις ΗΠΑ, όπου ανεβάζει στο Μπρόντγουεϊ με τον Ζιλ Ντασέν και τη Μελίνα Μερκούρη τη θεατρική διασκευή του «Ποτέ την Κυριακή» με τον τίτλο «Illya Darling». Στην Αμερική θα παραμείνει μέχρι το 1972 και η μουσική του αντίληψη θα επηρεαστεί σημαντικά από την pop music. Αποτέλεσμα αυτής της επίδρασης είναι ο κύκλος τραγουδιών «Reflections» με το συγκρότημα New York Rock and Roll Ensemble.
Τo 1972, τον πιο σκοτεινό χρόνο της χούντας, επιστρέφει στην Αθήνα και ιδρύει το μουσικό καφεθέατρο «Πολύτροπο», μέσα από το οποίο επιχειρεί να ανοίξει εκφραστικές διόδους στο μουσικό τέλμα της εποχής.
Η γέννηση του «Τρίτου»
Το 1975 αρχίζει η χρυσή εποχή του «Τρίτου». Γίνεται διευθυντής του κρατικού ραδιοσταθμού «Τρίτο Πρόγραμμα» (1975-81) τον οποίο, σε συνεργασία με μια ομάδα νέων και ταλαντούχων δημιουργών, γίνεται σημείο αναφοράς.
Το 1989-93 ιδρύει την «Ορχήστρα των Χρωμάτων», για να παρουσιάσει «πρωτότυπα προγράμματα που συνήθως δεν καλύπτονται από τις συμβατικές συμφωνικές ορχήστρες», την οποία διηύθυνε μέχρι το τέλος της ζωής του. Η Ορχήστρα των Χρωμάτων με μαέστρο τον Χατζιδάκι έδωσε 20 συναυλίες και 12 ρεσιτάλ ελληνικού και διεθνούς ρεπερτορίου με Έλληνες και ξένους σολίστ.
Στη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν διαρκώς παρών στην ελληνική δισκογραφία, με δεκάδες δίσκους που θεωρούνται πια κλασικοί: Ο Κύκλος με την Κιμωλία (1956), Παραμύθι χωρίς Όνομα (1959), Πασχαλιές μέσα απ' τη νεκρή γη (1961), Δεκαπέντε Εσπερινοί (1964), Μυθολογία (1965), Καπετάν Μιχάλης (1966), Τα Λειτουργικά (1971), Αθανασία (1975), Τα Παράλογα (1976), Σκοτεινή Μητέρα (1985), Τα Τραγούδια της Αμαρτίας (1992) κ.ά.
Μοναδικός, ιδιοφυής και αεικίνητος, ο Μάνος Χατζιδάκις «έφυγε» από κοντά μας στις 15 Ιουνίου 1994.

Και για φινάλε, λίγα λόγια από τον ίδιο τον Μάνο στην εισαγωγή του εξαιρετικού βιβλίου με τα «Σχόλια στο Τρίτο»...
 
«Σαν άρχισα τα «Σχόλια» στο Τρίτο το '78, δεν είχα αποσαφηνίσει μέσα μου ούτε το ύφος της γραφής τους, ούτε καλά-καλά τους στόχους μου. Γνώριζα βέβαια πως θάπρεπε να ξεκινήσω απ' την πραγματικότητα του τόπου μας, αλλά όχι με τον τρόπο της «βραδυνής» και «μεσημβρινής» παραδημοσιογραφίας -τρόπος και είδος γραφής που απεχθάνομαι από νέος και περιφρονώ.
Σχόλιο με σχόλιο λοιπόν σχημάτιζα τον τρόπο, τη γραφή και το επίπεδο μέσα απ' το οποίο έβλεπα τον νεοελλαδικό κόσμο μας και επικοινωνούσα ολοένα με ένα πλατύτερο κοινό ή καλλίτερα με ένα μεγαλύτερο κοινό, γιατί ποτέ είναι αλήθεια δεν υπήρξα κατάλληλος για το πλατύ κοινό. Φυσικά επικοινωνούσα με όλους, εκτός από τους παραδημοσιογράφους και τον αρμόδιο υφυπουργό -ανίκανους, για μια οποιαδήποτε επικοινωνία. Αυτοί όμως ενοχλήθηκαν πολύ σαν συνειδητοποίησαν το γεγονός ότι επιτυγχάνετο επικοινωνία χωρίς τη συμμετοχή τους, χωρίς τα δημοσιογραφικά ή τα πολιτικά οφέλη, έτσι κι η αντίδρασή τους ήταν άμεση -ενορχηστρωμένη λασπολογία, «αγανακτισμένοι ακροατές», μηνύσεις και ένας υφυπουργός πιεζόμενος από την Κοινή, κοινότατη Γνώμη. Το Τρίτο σταμάτησε τη λειτουργία του, σταμάτησαν και τα «Σχόλια». Για μιαν ακόμη φορά η ποιητική συνείδηση και η έκφρασή της καταδιώχθηκε και εξαναγκάστηκε στη σιωπή. Η έκδοση λοιπόν αυτών των «Σχολίων» ήταν επιβεβλημένη για να μην ξεχνάμε την αθλιότητα και τις οδυνηρές αλήθειες του καιρού μας και του τόπου μας».

Παρασκευή 22 Οκτωβρίου 2010

«Ανάσες» κάτω από τους ήχους


Το «βαλς των χαμένων ονείρων» ήταν για χρόνια ο τίτλος της πρωινής εκπομπής μου στα ερτζιανά της Θεσσαλονίκης. 8-10, 9-11, 10-12, αυτές πάνω κάτω ήταν οι ώρες που διάλεγα από το 1997 να ξεκινώ… με Σωκράτη Μάλαμα τις δίωρες εκπομπές μου.


Ηταν όμως το βαλς αυτό και το μουσικό σήμα της αρχής. Μία συγκεκριμένη εκτέλεση της μουσικής του Μάνου Χατζιδάκι σε διασκευή Κώστα Γρηγορέα από το CD «Τετράδιο για κιθάρα» στο οποίο θα βρείτε κάποιες από τις καλύτερες δημιουργίες του Μάνου «για δύο κιθάρες». Νομίζω αυτός είναι και ο μαγικός αριθμός: Το «δύο». Πομπός και δέκτης, παραγωγός και ακροατής, συγγραφέας και αναγνώστης. Πιασμένοι χέρι – χέρι σ’ ένα βαλς ονείρων να γλυκαίνει με  ρυθμό ¾ τις εκφράσεις του προσώπου και τις ενστικτώδεις αντιδράσεις του σώματος. Ενας γλυκός ήχος που να μπορεί να σε κάνει «άνθρωπο» στις 8 το πρωί, την ώρα που όλα σε θέλουν αλλιώς…


Το σκέφτηκα για τίτλο ένα βράδυ Κυριακής, όταν ανακάλυψα στη ΝΕΤ την ταινία «Χαμένα όνειρα», του Αλέκου Σακελλάριου και του Χρήστου Γιαννακόπουλου. Δεν μπορώ να βρω πέντε ταινίες σαν αυτή στο ελληνικό κινηματογραφικό ρεπερτόριο, όχι γιατί οι ερμηνείες της με συγκίνησαν ή γιατί  το σενάριο που περιγράφει τις ζωές δύο φτωχών ερωτευμένων (Δημήτρης Παπαμιχαήλ - Αντιγόνη Βαλάκου) ήταν τόσο συγκλονιστικό. Η ταινία αυτή του Φίνου έχει ένα «κλίμα» στο ρυθμό των πλάνων, στη φωτογραφία, στις εσωτερικές λήψεις και στο πλάσιμο των χαρακτήρων που σου «μιλά» χωρίς συγκεκριμένες λέξεις, χωρίς προφανή συμπεράσματα και νοήματα.


Ετσι ήθελα να είναι η εκπομπή. Να την εντοπίζει αμέσως  ο ακροατής έτσι όπως ψάχνει με την αναλογική βελόνα του τις συχνότητες. Συνήθως οι σταθμοί στους οποίους δούλεψα είχαν σήμα...  ασθενικό. Επρεπε να ψάξεις καλά για να μπορέσεις να συντονιστείς. Η εκπομπή ήθελα να έχει κάτι τόσο δικό της που να μην μπερδεύεται κανείς περιμένοντας να ακούσει τη φωνή μου ανάμεσα στα τραγούδια. Ηθελα η εκπομπή να έχει «ανάσες» κάτω από τους ήχους. Να εκπέμπει κάποια μηνύματα σε μη εντοπίσιμες  συχνότητες… Βλακείες δικές μου δηλαδή που όμως σε έναν βαθμό «είπαν» κάποια πράγματα, πρώτα σε μένα και μετά σε έναν σκληρό πυρήνα ακροατών του νεοέντεχνου μουσικού ύφους.


Τώρα το «βαλς των χαμένων ονείρων» έγινε από εκπομπή ραδιοφωνική ένα «περίεργο» ιστολόγιο. Θα μου πείτε, και οι εκπομπές οι ραδιοφωνικές «περίεργες» ήταν. Αν δεν ήσουν μυημένος σ’ αυτές μπορεί και να νόμιζες ότι παρεμβάλλει… σκοπιανός σταθμός πάνω στη συχνότητα. Δεν ξέρω που θα με βγάλει. Σκέφτομαι να γίνει μια πρώτη βάση επικοινωνίας μεταξύ φίλων ώστε να μπορούμε να βρεθούμε όταν θα αρχίσουν και πάλι οι ραδιοφωνικές εκπομπές. Γιατί οι εκπομπές δεν γίνεται να μην ξαναρχίσουν. Το σκέφτηκα καλά, μέτρησα τι αξίζει περισσότερο να κάνω από δω και στο εξής κι αφού κατάλαβα πως μια σειρά από δήθεν σημαντικά πράγματα πρέπει να τα αφήσω για πάντα πίσω μου, βρέθηκα με τα «ελάχιστα», με τα βασικά και είπα να επιστρέψω σ’ αυτά.

Τετάρτη 20 Οκτωβρίου 2010

Πέντε τραγούδια που «έλιωσαν» στο CD player

1. «Λευκή καταιγίδα», Παύλος Παυλίδης
2.  «Καραβάκια και σαΐτες», Νατάσα Μποφίλιου
3.  «Υστερόγραφο», Μάρθα Φριντζήλα
4.  «Πιες», Σωκράτης Μάλαμας
5.  «Ερωτικό», Παντελής Θεοχαρίδης

Τρίτη 19 Οκτωβρίου 2010

Αλήθεια, ποια είναι η αλήθεια;


Κάποιος που νόμιζε ότι ξέρει, είπε με ύφος χιλίων καρδιναλίων μια τεράστια κουταμάρα: «Η αλήθεια υπάρχει ενώ το ψέμα πρέπει να εφευρεθεί». Επεσε για ύπνο σίγουρος πως σύντομα το τεράστιο αυτό νέο θα διαδοθεί. Λίγο πριν κλείσει τα μάτια του μάλιστα, αναρωτήθηκε αν πρέπει να κατοχυρώσει πνευματικά δικαιώματα ή να γράψει ένα ολόκληρο βιβλίο από την αρχή… Ένα ψέμα έπρεπε να εφευρεθεί για να δώσει ακόμη μεγαλύτερη αξία στην αλήθεια της φράσης.
Κι όμως, όσο το μήνυμα αυτό περί αλήθειας και ψέματος συναντούσε παραλήπτες, τόσο περισσότερο γιγάντωνε και η ακριβώς αντίθετη άποψη: «Το ψέμα υπάρχει, η αλήθεια πρέπει να εφευρεθεί». Προς στιγμήν δυσανασχέτησε ο εφευρέτης της πρωτότυπης φράσης. «Δεν είναι αλήθεια η αντίθετη άποψη. Είναι ένα ψέμα που έχει εφευρεθεί», είπε για να διατηρήσει το δικαίωμα στην πατρότητα της αλήθειας που ξεστόμισε.
Επειτα όμως άρχισε και ο ίδιος να αμφιβάλει. Όχι μήπως κάνει λάθος, ούτε μήπως αυτή η αντίστροφη φράση, που αδυνατίζει τη δική του, έχει βάση και λογική. Αμφέβαλε για το κατά πόσο μπορεί απ’ όλη αυτή τη «δίνη» της διάδοσης μιας πληροφορίας να βγει ο ίδιος κερδισμένος. Να αποκτήσει φήμη ή χρήμα ή και τα δύο. Γιατί δηλαδή; Ένα φρικιό που εφευρίσκει το αυτόματο πότισμα αξίζει μεγαλύτερης αμοιβής από τον ίδιο; Γιατί ο έξυπνος λεμονοστύφτης αποφέρει εκατομμύρια και ο «ανώδυνος ιδεοστύφτης» δεν αξίζει πεντάρα; Ηταν έξυπνος ο εφευρέτης μας. Κατάλαβε πως η πατέντα της φράσης του, κινδύνευε να χαθεί.
 Και τελικά κατοχύρωσε τη δεύτερη φράση: «Το ψέμα υπάρχει, η αλήθεια πρέπει να εφευρεθεί». Δεν ήταν από αδυναμία, ούτε γιατί είχε ευμετάβλητη κρίση. Είπαμε, ήταν έξυπνος. Είχε καταλάβει πως για να «πληρωθείς» μια τέτοια φράση πρέπει να αποδείξεις ότι την έχεις εφεύρει. Αν την εφεύρεις όμως δεν είναι αλήθεια. Είναι ψέμα και το ψέμα δεν «πληρώνεται», ενώ η αλήθεια υπάρχει από μόνη της και δεν ανήκει σε κανέναν… Τόσο απλό που αναρωτιέσαι: «Υπάρχει…»

Παρασκευή 15 Οκτωβρίου 2010

Για να μην γίνει η απώλεια, συνήθειά μου

Η πρώτη μου ιστορία στο «Βαλς των χαμένων ονείρων» θέλω να είναι η ιστορία του Στράτου. Για την ακρίβεια, η δημιουργία του μπλογκ επισπεύσθηκε γιατί το συγκεκριμένο κείμενο ήταν εσωτερική μου ανάγκη να δημοσιευθεί σήμερα, Παρασκευή 15 Οκτωβρίου, που συμπληρώνονται 14 χρόνια χωρίς αυτόν.